Dźwig budowlany to urządzenie stosowane do pionowego przemieszczania ludzi i ładunków (dźwig osobowo–towarowy) lub wyłącznie ładunków (dźwig towarowy). Przemieszczani ludzie i/lub ładunki znajdują się w kabinach lub na pomostach poruszających się wzdłuż prowadnic pionowych  (lub nachylonych w stosunku do pionu pod niewielkim kątem).

Nazwa potoczna: winda.

Wszystkie dźwigi budowlane podlegają dozorowi technicznemu.